Onze overtuigingen hebben een sterke invloed op hoe wij met onze paarden omgaan. Onze ‘why’ (Wáárom we van paarden houden) is gebaseerd op onze overtuigingen, en vanuit onze ‘why’ kiezen we onze ‘how’ in de vorm van plannen en methodes. Onze overtuigingen vormen onze intrinsieke motivatie en geven vorm aan wat we doen met onze paarden en welke uitkomsten we verwachten (what). Ze bepalen hoe wij de relatie met ons paard zien. Overtuigingen gaan niet over de realiteit, maar geven een betekenis of verklaring aan dat wat wij als realiteit beschouwen. Het is moeilijk om je horsemanship te ontplooien en je paard te ontwikkelen als je niet gelooft dat dat jij en je paard daar beter van worden. Je overtuigingen zijn ook van invloed op je paard.
Het Pygmalion-effect
Psycholoog Bob Rosental ontdekte dat (onbewuste) overtuigingen van leraren van invloed waren op de prestaties van leerlingen. Met hun verwachtingen stuurden de leraren dus impliciet hun leerlingen. Rosental noemde zijn ontdekking het ‘Pygmalion-effect’. Dit effect gaat ook op voor dieren. Zo ontdekte Rosental ook in een experiment met ratten dat de dieren waarvan gezegd werd dat ze slimmer en sneller waren, veel beter presteerden dan de ratten waarvan gezegd werd dat het domme, slome ratten waren. In werkelijkheid waren het allemaal doodgewone beestjes, die niet van elkaar verschilden. Maar wat bleek? De manier waarop de onderzoekers de ‘slimme’ ratten hadden aangeraakt (warmer, zachter en voorzichtiger) veranderde de manier waarop de ratten zich gedroegen. Ze gingen veel beter presteren.
Het lastige is dat je verwachtingen en overtuigingen over jezelf en je paard vaak onbewust al meedraagt en je dus niet doorhebt dat je, bijvoorbeeld door middel van lichaamstaal, anders reageert op een paard waar je hogere verwachtingen van hebt dan op een paard waarbij deze verwachtingen niet aanwezig zijn. Een eerste stap is de bewustwording en erkenning van de aanwezigheid van deze verwachtingen. Op het moment dat je doorkrijgt dat je deze verwachtingen onbewust bij je draagt, kunt je daar iets aan doen.
Het ‘Golem-effect’
Je bewust zijn van de effecten van positieve overtuigingen bij je paard is belangrijk, maar het is misschien nog wel belangrijker om je bewust te worden van de lage of negatieve overtuigingen die je hebt. Want helaas heeft ook dit een heel duidelijk effect. Wanneer we negatieve overtuigingen hebben over onszelf en/of ons paard, benaderen we ons paard (onbewust) anders. Dit wordt het ‘Golem-effect’ genoemd. We nemen letterlijk én gevoelsmatig afstand van ons paard. Dit is een van de mechanismes waardoor de ratten in het onderzoek die als ‘gewone ratten’ behandeld werden, minder presteerden.
Geloof in jezelf én je paard
Belangrijk is dus om te leren zoveel mogelijk positieve en bekrachtigende overtuigingen voor jezelf en je paard te creëren, want wat je geloofd wordt waar, de ‘self-fulfilling prophecy’. Als je denkt ‘ik kan dit niet’ of ‘mijn paard kan dit niet’, dan wordt dat ook zo.
Hoe overtuigingen ontstaan
Onze overtuigingen gaan vaak terug op onze opvoeding, belangrijke voorbeeldfiguren die we bewonderen, vroegere trauma’s en zich steeds weer herhalende ervaringen – overtuigingen zijn een vorm van generaliseringen. Ook kunnen we gevoelig zijn voor wat mensen, die we zien als experts, over ons paard zeggen. Als we nog niet voldoende ervaren zijn met paarden, kan het lastig zijn om te toetsen of wat zij zeggen waar is. Overtuigingen kunnen zeer hardnekkig zijn. Als we iets geloven, dan doen we alsof dat waar is. Daarom is het zo moeilijk te bewijzen dat wat wij geloven niet waar is; onbewust zoeken we steeds naar bewijs voor onze overtuiging. Wat we niet geloven zien, horen of voelen we niet. En wat er niet in past wordt gewoon vervormd zodat het wél past binnen onze overtuigingen.
Positieve en beperkende overtuigingen
Positieve overtuigingen geven ons de mogelijkheid ons horsemanship te ontplooien. Beperkende overtuigingen hebben te maken met:
Problemen
Angst voor falen/mislukken
Onmogelijkheden
Gebrek aan kennis en/of ervaring
Als je gelooft dat ‘ik kan niet’ of ‘mijn paard kan/wil niet’ een juiste omschrijving is van de realiteit, in plaats van niet meer dan een beschrijving van het huidige gedrag van jou of je paard, dan programmeer je je hersenen om voor een mislukking te zorgen, wat er vervolgens weer toe leidt dat je jullie werkelijke talenten of mogelijkheden niet ontdekt. De beste manier om te ontdekken waartoe je in staat bent, is ervan uit te gaan dát je ertoe in staat bent. Doe ‘alsof’ het je zal lukken (eerst geloven dan zien). Wat je niet kunt doen, doe je niet. Als het werkelijk onmogelijk is, dan is dat niet erg, je komt er gauw genoeg achter (doe dit waar nodig onder deskundige begeleiding van een dierenarts, behandelaar, coach of instructeur). Zolang je gelooft dat iets onmogelijk is, zul je werkelijk nooit ontdekken of het echt niet kan.
Met paarden werkt het ook zo; als een paard wordt bestempeld als ‘minder talentvol/moeilijk/lastig’ en de ruiter gelooft dat (onbewust), dan zal dat paard nooit tot zijn recht komen. Andersom zie je het ook gebeuren; genoeg voorbeelden van paarden die, tegen alle verwachtingen in, herstellen van een ziekte of blessure, ineens boven zichzelf uitgroeien of enorme progressie tonen. Die paarden hebben in de regel een ruiter die écht in ze gelooft én daar ok naar handelt.
Wees je ervan bewust dat overtuigingen – anders dan de kleur van onze ogen – bij onze geboorte niet vaststaan. Je kunt je overtuigingen kiezen. Je kunt een overtuiging die jou of je paard beperkt, loslaten en een nieuwe overtuiging kiezen die jou helpt en ondersteunt om een betere relatie met je paard te krijgen, meer progressie te boeken en er meer voldoening uit te halen. Overtuigingen die jou en je paard in jullie kracht zetten, vormen niet altijd een garantie voor succes, maar ze zorgen voor meer motivatie en zorgen ervoor dat je altijd verder komt dan wanneer je blijft hangen in beperkende overtuigingen.
Overtuigingen leiden tot gevoel en gevoel leidt weer tot bepaald gedrag. In precies dezelfde situatie kunnen je overtuigingen een compleet andere realiteit creëren. (On)bewust geven veel ruiters vaak hun paard of andere mensen de schuld, maar situaties an sich zijn vaak neutraal. Het zijn onze overtuigingen die er en waarde aan hangen en daarmee onze realiteit kleuren. De belangrijkste elementen om negatieve overtuigingen en patronen te doorbreken zijn; overtuiging, gedachte, gevoel en gedrag. Je hebt te maken met een situatie, aan de hand van je overtuiging krijg je daar een bepaald gevoel bij en dat gevoel bepaald je gedrag. Door anders te gaan denken en doen kun je je eigen negatieve patronen doorbreken. Zie onderstaand voorbeeld.
Vanaf deze week zal ik aan de hand van veel voorkomende beperkende overtuigingen bij ruiters met deze schema’s regelmatig laten zien hoe je deze om kunt ombuigen (#horsemanshiphacks). Beperkende overtuigingen doorbreken kan knap lastig zijn. Het makkelijkste is het patroon te doorbreken, en dus je denkwijze te veranderen, door je gedrag. Daarom is het zaak om klein te beginnen. Door een kleine gewoonte te veranderen, kun je al grote resultaten halen. Ben jij je bewust van je beperkende overtuigingen? Welke overtuigingen zijn dat? Laat het mij weten, dan maak ik er een schema van!
Comments